Thời tiết
Hits: 024751562
Thất nghiệp, theo nghĩa đen, có nghĩa là mất việc làm, hoặc không tìm được việc làm. Có hai dạng thất nghiệp: Người thất nghiệp có tiền và người thất nghiệp không tiền. Chợ Vòm đóng cửa, hàng chục nghìn người Việt lâm vào cảnh thất nghiệp. Những ngày qua, họ đã xoay sở thế nào?
Những người thất nghiệp có tiền:
Những tiểu thương ở chợ Vòm, có tiền, nhưng bị mất việc bất thình lình vì chính quyền đóng cửa chợ không báo trước. Họ chạy đôn chạy đáo đi tìm chỗ mới ở các chợ khác trong Matxcơva, trước mắt, để giải quyết số hàng mùa hè còn trong kho (không nằm trong khu vực chợ Vòm), và giải quyết số hàng lấy được từ chợ Vòm ra.
Trước hết, người ta hướng đến những chợ lớn. Người ra chợ Liublino, người ra chợ Emeral, người ra chợ Luznhiki. Những người ra chợ Luznhiki, mới bán được vài ngày, đã bị đuổi, mất trắng số tiền thuê chỗ tháng 7. Lại phải nháo nhác chạy tìm chỗ khác. Những người ra chợ Emeral, được hưởng một số ưu đãi của BQT, tuy khách chưa đông bằng các chợ khác, nhưng đã bắt đầu nhộn nhịp và tình hình tương đối bình ổn. Mọi người hy vọng, khi các chủ hàng kéo về đây, khách đường dài đổ về, sẽ trở thành chợ sầm uất. Chợ Luiblinno thì giá thuê cao ngất ngưởng, có quầy “hét” đến 380 nghìn rúp một tháng (12 ngàn đô), dân tiểu thương trung bình thì không chịu nổi, nhưng các chủ lớn vẫn chấp nhận, để giải quyết số hàng hè.
Gần đây, nhiều ông chủ vội vàng dựng chợ mới, nhiều tờ rơi quảng cáo được bung ra. Bà con đang phân vân, chưa biết những chợ này có đủ độ tin cậy để đặt tiền vào đó hay không? Về tình hình các chợ trong Matxcơva hiện nay, xin có một bài riêng.
Nhiều người cảm thấy ở lại trong tình hình bất ổn này chưa làm được gì, ngồi không, tiền thuê nhà, sinh hoạt còn tốn kém nhiều hơn, thì tính chuyện tạm thời về nước. Người Việt tại Nga không có tính ổn định như cộng đồng người Việt ở các nước khác, vì không được phép định cư. Vì thế, khi nước Nga có biến động, khó khăn, họ lại rút về hậu phương Việt Nam. Lúc nào tình hình ổn, tìm cách sang lại. Vụ khủng hoảng năm 1998, Vụ Nghị định 683 năm 2007, không cho người nước ngoài bán lẻ tại chợ, họ đều làm như vậy. Lần vỡ chợ này, tình hình còn căng hơn hai lần trước. Bên cạnh đó, số người muốn xù nợ, cũng tìm cách nhanh chóng “chuồn” về nước. Số người về đông đột xuất. Vé máy bay không còn chỗ. Bình thường, giá vé hai chiều Matxcơva – Hà Nội trên dưới một nghìn đô tuỳ thời vụ. Nay vé một chiều tăng vọt từ 17 nghìn lên đến 25, rồi 29 nghìn rup (giá 1 đô hiện nay là 31,5 rub). Các đại lý của Vietnam Airline tự động tăng giá vé, bắt chẹt bà con. Ở sân bay Domodedovo mấy hôm nay, đã vô cùng nhốn nháo.
Những người thất nghiệp không tiền:
Những người thất nghiệp không tiền, trong tình cảnh này, thật khốn khổ.
Đó là những công nhân may tại chợ Vòm. Trong chợ, có rất nhiều quầy trên tầng 2 dãy C6 chợ KT, được những người làm nghề thợ may, thuê công khai, làm nghề sửa chữa quần áo, Cũng có rất nhiều xưởng may “chui” trên những “nóc “ngôi nhà của Học viện thể thao, trong những ngóc ngách tầng hầm. Mỗi xưởng chỉ dăm người, hoặc chục người. Số công nhân này ăn ngủ ngay trong chợ.
Còn số đông nữa là những người bán hàng thuê cho các chủ quầy hàng vải, một số người bán hàng rong như hoa quả, nước chè… Mất chợ, là họ chẳng có tiền để sống.
Có những công nhân xây dựng, may mặc, bị các những kẻ môi giới trong nước bị lừa sang. Từ sân bay, họ được người đem xe ra đón, chở về đến chợ Vòm. Tại đây, mỗi người được phát 500 rup, bảo tự đi mua quần áo, rồi sẽ được chở về nơi làm việc. Phát tiền xong, người đó lên xe bỏ chuồn, bỏ mặc họ bơ vơ giữa chợ. Họ lang thang tìm việc, ngủ vạ ngủ vật. Hoặc những người làm xây dựng được mấy tháng ở Matxơva, bị chủ tuyên bố hết việc, quỵt lương, rồi cũng bò ra chợ Vòm. Trong chợ còn có kẻ nghiện ngập, những cô gái cave... Nhà hàng “Cơm Việt”, ban ngày bán hàng ăn, ban đêm là chỗ trú cho đủ mọi thành phần cơ nhỡ, lang thang… Chợ đóng cửa, họ tan tác nơi đâu, không ai rõ.
Khu trồng rau ngoại ô có nhiều chủ. Tôi đã gặp anh Long, anh Thắng, anh Thanh…những chủ vườn rau. Các anh cho biết: Năm nay, rau bị ế, có vườn phải đổ đi hàng chục tấn bầu, rau mùi…nhiều chủ đang bị lỗ, lo cho công nhân chuyện ăn ở đã khó khăn, nay lại thêm đội ngũ ở chợ Vòm dạt về… Trước tình cảnh của đồng hương người Việt, không ai nỡ từ chối, cũng đành chấp nhận cho họ tá túc.
Bài và ảnh: Đoàn Yên Ly
Những người thất nghiệp có tiền:
Những tiểu thương ở chợ Vòm, có tiền, nhưng bị mất việc bất thình lình vì chính quyền đóng cửa chợ không báo trước. Họ chạy đôn chạy đáo đi tìm chỗ mới ở các chợ khác trong Matxcơva, trước mắt, để giải quyết số hàng mùa hè còn trong kho (không nằm trong khu vực chợ Vòm), và giải quyết số hàng lấy được từ chợ Vòm ra.
Trước hết, người ta hướng đến những chợ lớn. Người ra chợ Liublino, người ra chợ Emeral, người ra chợ Luznhiki. Những người ra chợ Luznhiki, mới bán được vài ngày, đã bị đuổi, mất trắng số tiền thuê chỗ tháng 7. Lại phải nháo nhác chạy tìm chỗ khác. Những người ra chợ Emeral, được hưởng một số ưu đãi của BQT, tuy khách chưa đông bằng các chợ khác, nhưng đã bắt đầu nhộn nhịp và tình hình tương đối bình ổn. Mọi người hy vọng, khi các chủ hàng kéo về đây, khách đường dài đổ về, sẽ trở thành chợ sầm uất. Chợ Luiblinno thì giá thuê cao ngất ngưởng, có quầy “hét” đến 380 nghìn rúp một tháng (12 ngàn đô), dân tiểu thương trung bình thì không chịu nổi, nhưng các chủ lớn vẫn chấp nhận, để giải quyết số hàng hè.
Gần đây, nhiều ông chủ vội vàng dựng chợ mới, nhiều tờ rơi quảng cáo được bung ra. Bà con đang phân vân, chưa biết những chợ này có đủ độ tin cậy để đặt tiền vào đó hay không? Về tình hình các chợ trong Matxcơva hiện nay, xin có một bài riêng.
Nhiều người cảm thấy ở lại trong tình hình bất ổn này chưa làm được gì, ngồi không, tiền thuê nhà, sinh hoạt còn tốn kém nhiều hơn, thì tính chuyện tạm thời về nước. Người Việt tại Nga không có tính ổn định như cộng đồng người Việt ở các nước khác, vì không được phép định cư. Vì thế, khi nước Nga có biến động, khó khăn, họ lại rút về hậu phương Việt Nam. Lúc nào tình hình ổn, tìm cách sang lại. Vụ khủng hoảng năm 1998, Vụ Nghị định 683 năm 2007, không cho người nước ngoài bán lẻ tại chợ, họ đều làm như vậy. Lần vỡ chợ này, tình hình còn căng hơn hai lần trước. Bên cạnh đó, số người muốn xù nợ, cũng tìm cách nhanh chóng “chuồn” về nước. Số người về đông đột xuất. Vé máy bay không còn chỗ. Bình thường, giá vé hai chiều Matxcơva – Hà Nội trên dưới một nghìn đô tuỳ thời vụ. Nay vé một chiều tăng vọt từ 17 nghìn lên đến 25, rồi 29 nghìn rup (giá 1 đô hiện nay là 31,5 rub). Các đại lý của Vietnam Airline tự động tăng giá vé, bắt chẹt bà con. Ở sân bay Domodedovo mấy hôm nay, đã vô cùng nhốn nháo.
Những người thất nghiệp không tiền:
Những người thất nghiệp không tiền, trong tình cảnh này, thật khốn khổ.
Đó là những công nhân may tại chợ Vòm. Trong chợ, có rất nhiều quầy trên tầng 2 dãy C6 chợ KT, được những người làm nghề thợ may, thuê công khai, làm nghề sửa chữa quần áo, Cũng có rất nhiều xưởng may “chui” trên những “nóc “ngôi nhà của Học viện thể thao, trong những ngóc ngách tầng hầm. Mỗi xưởng chỉ dăm người, hoặc chục người. Số công nhân này ăn ngủ ngay trong chợ.
Còn số đông nữa là những người bán hàng thuê cho các chủ quầy hàng vải, một số người bán hàng rong như hoa quả, nước chè… Mất chợ, là họ chẳng có tiền để sống.
Có những công nhân xây dựng, may mặc, bị các những kẻ môi giới trong nước bị lừa sang. Từ sân bay, họ được người đem xe ra đón, chở về đến chợ Vòm. Tại đây, mỗi người được phát 500 rup, bảo tự đi mua quần áo, rồi sẽ được chở về nơi làm việc. Phát tiền xong, người đó lên xe bỏ chuồn, bỏ mặc họ bơ vơ giữa chợ. Họ lang thang tìm việc, ngủ vạ ngủ vật. Hoặc những người làm xây dựng được mấy tháng ở Matxơva, bị chủ tuyên bố hết việc, quỵt lương, rồi cũng bò ra chợ Vòm. Trong chợ còn có kẻ nghiện ngập, những cô gái cave... Nhà hàng “Cơm Việt”, ban ngày bán hàng ăn, ban đêm là chỗ trú cho đủ mọi thành phần cơ nhỡ, lang thang… Chợ đóng cửa, họ tan tác nơi đâu, không ai rõ.
Những căn lều như thế này, là nơi ở của các công nhân Việt Nam và các đồng hương từ chợ Vòm dạt về
Nghe có người mách, tại các vườn rau ngoại ô, có nhiều người chợ Vòm dạt về, tôi đã tìm đến hỏi thăm. Tại đây, tôi đã được gặp họ. Đa số là những người mới sang Matxcơva được một vài tháng, có người được hai năm, quê ở mọi miền đất nước: Quảng Bình, Nghệ An, Hà Tĩnh, Thanh Hoá, Hải Dương, Bắc Giang… Người làm thợ may, người bán hàng thuê. Vỡ chợ, nhờ có bạn bè, hoặc người cùng quê đang làm công nhân đang trồng rau tại các vườn rau ngoại ô mách bảo, họ bắt taxi đến tìm ở nhờ. Họ ngại, không muốn cho chúng tôi chụp ảnh. Khu trồng rau ngoại ô có nhiều chủ. Tôi đã gặp anh Long, anh Thắng, anh Thanh…những chủ vườn rau. Các anh cho biết: Năm nay, rau bị ế, có vườn phải đổ đi hàng chục tấn bầu, rau mùi…nhiều chủ đang bị lỗ, lo cho công nhân chuyện ăn ở đã khó khăn, nay lại thêm đội ngũ ở chợ Vòm dạt về… Trước tình cảnh của đồng hương người Việt, không ai nỡ từ chối, cũng đành chấp nhận cho họ tá túc.
Dù sao, có việc làm ở vườn rau đã là điều hạnh phúc (Các công nhân VN làm việc cho ông chủ Hasan người Uzơbek)
Mùa hè, công nhân ở trong những lều trại lợp giấy dầu, dựng ngay dưới những lùm cây, hoặc ở giữa đồng. Điện thì dùng máy nổ. Nhưng ở vườn rau của ông chủ người Uzơbek tên là Hasan, có 8 công nhân Việt Nam, thì chẳng có máy nổ phát điện, cũng chẳng có nến. May mà ông chủ tốt bụng, tiếp nhận mấy người vừa ở chợ Vòm về. Chị X, thợ may ở chợ Vòm, hiện đang làm cho ông chủ Hasan kể, mới đầu mất việc ở chợ Vòm, bị hoảng loạn, về đây chán nản chẳng thiết làm gì. Nhưng đến hôm nay, chị đã bình tâm làm việc. Chị bảo, ơn Trời, có được chỗ trú chân và việc làm, đã là điều may mắn hơn nhiều người khác…Bài và ảnh: Đoàn Yên Ly
