Sau 2 năm đàm phán, Iran và Mỹ cuối cùng cũng đạt được thỏa thuận trao đổi tù nhân. Đáng chú ‎ý, theo thỏa thuận, Iran cũng sẽ được tiếp cận với số tiền bị đóng băng tại Hàn Quốc.

Hôm qua (12/8), Thống đốc Ngân hàng Trung ương Iran thông báo, Hàn Quốc đã gỡ bỏ phong tỏa số tiền gần 7 tỷ USD của Iran, sau khi nước này đạt được thỏa thuận trao đổi tù nhân với Mỹ. Số tiền này sẽ được chuyển vào tài khoản của Iran tại 6 ngân hàng ở Qatar và sẽ được sử dụng để mua các mặt hàng không nằm trong diện trừng phạt.

Mỹ tái áp đặt trừng phạt lên Iran từ năm 2018 vì chương trình hạt nhân và tên lửa. Ảnh: Reuters

Được biết, số tài sản của Iran tại Hàn Quốc, được tính theo đồng nội tệ won, bị đóng băng tại 2 ngân hàng của Hàn Quốc từ năm 2018, theo lệnh trừng phạt của Mỹ. Quy đổi sang USD, số tiền này đã bị giảm hơn trước, do mệnh giá đồng won đang giảm. Theo chuyên gia, số tiền này trước đây rơi vào khoảng 7 tỷ USD, thậm chí là hơn. Tuy nhiên, hiện số này chỉ được quy đổi ra hơn 6 tỷ USD.

Dẫu vậy, theo Thống đốc Ngân hàng Trung ương Iran Mohammad Reza Farzin, khi được Hàn Quốc gỡ bỏ phong tỏa, số tiền này sẽ được quy đổi sang euro, bởi một nước thứ ba, có thể là Qatar. Iran sẽ sử dụng số tiền này để mua các mặt hàng “không nằm trong danh sách trừng phạt của Mỹ” – đúng như cam kết với Mỹ.

Thống đốc Ngân hàng Trung ương Iran hoan nghênh đội ngũ ngoại giao đã hoàn thành tốt công việc để lấy lại số tiền trên. Trong khi đó, các nguồn tin khu vực cho biết, Thủ tướng Qatar Mohammed bin Abdulrahman bin Jassim Al Thani đã có công lớn trong việc trung gian cho Mỹ và Iran.

Về phía Mỹ, Người phát ngôn Nhà Trắng John Kirby khẳng định, Mỹ sẽ có “tầm nhìn đầy đủ”, về nơi bất kỳ khoản tiền nào của Iran sẽ được sử dụng. Vị quan chức Mỹ tiết lộ, Iran sẽ chỉ được phép sử dụng số tiền này để mua thực phẩm, thuốc men, thiết bị y tế không có mục đích sử dụng quân sự. Một quy trình thẩm định nghiêm ngặt và các tiêu chuẩn sẽ được áp dụng từ Bộ Tài chính Mỹ.

Trong khi đó, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cũng cho rằng, việc dỡ bỏ phong tỏa số tiền của Iran tại Hàn Quốc không phải là Mỹ đã nhượng bộ, nới lỏng trừng phạt cho Iran:

“Đầu tiên, thỏa thuận là một bước tích cực. Những người Mỹ sắp được trở về nhà. Nhưng hãy để tôi nói rõ một vài điều. Tiền của Iran sẽ được sử dụng và chuyển vào các tài khoản bị hạn chế, sao cho số tiền đó chỉ có thể được sử dụng cho các mục đích nhân đạo, như bạn biết, được cho phép theo lệnh trừng phạt của Mỹ. Có một sự miễn trừ về nhân đạo ngay từ đầu. Tuy nhiên, chúng tôi sẽ vẫn tiếp tục thực thi mọi biện pháp trừng phạt nhằm vào Iran”.

Về phía Hàn Quốc, Chính phủ nước này bày tỏ hy vọng việc thực thi thỏa thuận trao đổi tù nhân giữa Mỹ và Iran, trong đó có phần dỡ bỏ phong tỏa tài sản của Iran tại Hàn Quốc sẽ diễn ra một cách thuận lợi. Một số nguồn tin cho biết, 5 công dân Mỹ sẽ được phép rời khỏi Iran sau khi các khoản tiền của Iran được dỡ bỏ phong tỏa.

Thỏa thuận giữa Mỹ và Iran , đã gỡ bỏ một phần căng thẳng giữa hai nước trong suốt 5 năm qua. Nó diễn ra trong bối cảnh Iran đang tính kiện cả Hàn Quốc ra Tòa trọng tài về việc đóng băng tài sản của nước này.