Một số nhà quan sát ngoại giao đã cảnh báo rằng Trung Quốc nên thận trọng khi tiến lại quá gần Belarus.

BELARUS TÌM ĐẾN NGƯỜI BẠN "ĐÁ VÀNG"

Dưới áp lực ngày càng tăng từ các lệnh trừng phạt của phương Tây, nhà lãnh đạo Belarus Alexander Lukashenko đã chuyển hướng sang "người bạn đá vàng" của mình là Trung Quốc để tìm kiếm sự hỗ trợ.

Lukashenko, người cầm quyền từ năm 1994, đã ra một sắc lệnh, tuyên bố rằng nước này muốn tăng cường quan hệ với Trung Quốc trong các lĩnh vực như chính trị, an ninh và kinh tế -bao gồm cả sáng kiến Vành đai và Con đường.

Tuyên bố này được đưa ra một ngày sau khi Mỹ, Liên minh châu Âu, Anh và Canada áp đặt các lệnh trừng phạt mới đối với cuộc khủng hoảng người di cư ở biên giới của EU với Belarus.

Nhà lãnh đạo Belarus đã phải đối mặt với áp lực ngày càng lớn từ phương Tây về những cáo buộc gian lận trong cuộc bầu cử năm ngoái.

Trung Quốc, nước đã thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện với Belarus vào năm 2013, đã đề nghị hỗ trợ Lukashenko. Chủ tịch Tập Cận Bình đã chúc mừng ông về cuộc bầu cử năm 2020, trong khi đầu tháng này, Đại sứ Trung Quốc Xie Xiaoyong hoan nghênh sắc lệnh về nâng cấp quan hệ.

Đầu năm nay, Bộ trưởng Ngoại giao Vương Nghị cũng nói với người đồng cấp Belarus Vladimir Makei rằng Trung Quốc sẵn sàng đưa quan hệ lên cấp cao hơn trong một cuộc họp mà cảhai nước đều ca ngợi "tình hữu nghị son sắt".

Trung Quốc hiện là đối tác thương mại lớn thứ 2 của Belarus, với kim ngạch song phương tăng 9% trong 3 quý đầu năm nay lên 4,2 tỷ USD.

"Belarus hiện đang ở trong tình trạng rất tồi tệ do vấn đề người tị nạn, quan hệ của nước này với phương Tây ngày càng trở nên căng thẳng", Yang Shu, nguyên chủ nhiệm bộ môn Trung Á tại Đại học Lan Châu cho biết. "Nước này cần một ai đó để giúp phục hồi nền kinh tế và giúp anh ta giải quyết những khó khăn ngoại giao".

CẢ MỸ, EU, NGA ĐỀU "CHƯỚNG MẮT"

Tuy nhiên, một số nhà quan sát Trung Quốc cảnh báo rằng việc xích lại gần Belarus có thể gây ra các vấn đề trong mối quan hệ của Bắc Kinh với các nước khác.

Feng Yujun, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Nga và Trung Á tại Đại học Phúc Đán, cho biết: "Cá nhân tôi nghĩ rằng vào thời điểm rất nhạy cảm này, mối quan hệ chặt chẽ hơn giữa Trung Quốc và Belarus sẽ khiến Mỹ và các đồng minh phương Tây nghĩ rằng Trung Quốc đang đề nghị bảo vệ Belarus, điều này sẽ làm phức tạp thêm mối quan hệ của Trung Quốc với EU và Mỹ".

Feng cũng cảnh báo rằng điều đó có nguy cơ làm mất lòng Nga, bởi Moscow có thể cảm thấy Bắc Kinh đang lấn chiếm phạm vi ảnh hưởng của mình.

Tháng trước, các nhà lãnh đạo Nga và Belarus đã ký một loạt lộ trình nhằm đẩy mạnh hơn nữa sự kết nối giữa kinh tế và hệ thống giao thông giữa 2 nước, bao gồm cả việc hình thành các thị trường tài chính và năng lượng chung.

Vì vậy, việc Trung Quốc tiến gần đến Belarus sẽ khiến Nga nghĩ rằng Trung Quốc có chương trình nghị sự đặc biệt ở Belarus, làm gián đoạn quá trình kết nối của Nga với Belarus.

Để chống lại sức ép của phương Tây, Belarus đã chủ động xích lại gần Nga và tìm kiếm sự bảo vệ từ Moscow. Nhưng ông Lukashenko cũng muốn sử dụng Trung Quốc để làm đối trọng với Nga, nhà nghiên cứu Trung Quốc nhận định. "Về vấn đề này, Lukashenko đã tính toán tỉ mỉ hơn", Feng Yujun nói thêm.