Hải cảnh Trung Quốc được cho là đã ngăn cản tàu thăm dò Malaysia hoạt động ở mỏ khí đốt phía nam Biển Đông "hàng ngày" trong suốt hai năm qua.

"Hải cảnh Trung Quốc đang tìm cách kiểm soát bãi cạn Luconia, nơi công ty dầu khí nhà nước Malaysia Petronas đang tìm cách khai thác một số mỏ khí đốt", Greg Poling, người đứng đầu Sáng kiến Minh bạch Hàng hải châu Á, cho biết ngày 25/10. "Hải cảnh Trung Quốc quấy rối các tàu liên quan tới bất cứ hoạt động thăm dò hoặc khoan mới nào tại đây".

Tàu hải cảnh Trung Quốc tại khu vực phía bắc quần đảo Natuna tháng 9/2020. Ảnh: CSB Indonesia.

Bãi cạn Luconia nằm trong vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Malaysia và có mỏ khí đốt Kasawari. Petronas đang tìm cách khai thác mỏ khí đốt này, vốn nằm cách bờ biển Bintulu ở bang Sarawak khoảng 200 km.

Poling cho biết các tàu Trung Quốc sẵn sàng ngăn cản tàu hậu cần tiếp tế cho các dàn khoan ở ngoài khơi bờ biển Malaysia và hoạt động hầu như mỗi ngày trong suốt hai năm qua.

"Tàu hải cảnh Trung Quốc di chuyển một cách nguy hiểm và cố ý tạo ra nguy cơ va chạm để ngăn cản các công ty dân sự tham gia ký hợp đồng thăm dò dầu khí với Malaysia", Poling nhận định.

Nếu các tàu Malaysia không lùi bước, Trung Quốc sẽ điều một tàu khảo sát tới hoạt động ở vùng biển này. Tàu khảo sát Trung Quốc thường được một đội tàu dân quân biển và tàu hải cảnh hộ tống.

Ngoại trưởng Malaysia Saifuddin Abdullah hồi tuần trước cảnh báo sẽ có thêm nhiều tàu Trung Quốc tiếp tục đi vào vùng biển Malaysia khi Petronas tiếp tục phát triển mỏ khí Kasawari.

Poling cho biết hải cảnh Trung Quốc gần đây còn quấy rối các hoạt động khoan của Indonesia tại mỏ dầu khí khu vực mà nước này gọi là Biển Natuna ở phía nam Biển Đông. Trung Quốc và Indonesia từng tranh chấp quyền đánh bắt cá quanh quần đảo Nantuna, song Jakarta không coi mình là một bên có tranh chấp tại Biển Đông.

Trung Quốc trước đây ít điều tàu đến khu vực này, nhưng điều này đã thay đổi trong vài tháng qua. Hải cảnh Trung Quốc tăng cường quấy rối hoạt động khai thác dầu khí của Indonesia tương tự cách họ làm với Malaysia.

Một tàu khảo sát của Trung Quốc đã tới vùng biển gần Indonesia để gây khó khăn cho hoạt động khoan của nước này, tương tự khu vực bãi cạn Luconia.

Trung Quốc 4 năm qua ngày càng tăng cường độ quấy rối các hoạt động khai thác dầu khí trong khu vực, sau khi nước này bồi đắp trái phép các đảo nhân tạo thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Các cơ sở trên những đảo nhân tạo này đóng vai trò bàn đạp cho tàu hải quân, hải cảnh và dân quân biển Trung Quốc tăng cường hoạt động trên Biển Đông.

Báo cáo của AMTI hồi tháng 9 cho biết Trung Quốc "triển khai radar, máy bay quân sự và tên lửa tới các tiền đồn trên Biển Đông" nhằm mở rộng đáng kể năng lực quân sự xa bờ.